تغذیه بعد از عمل جراحی باید طوری باشد تا با اثرات بیهوشی به تناقض نخورد. نوع و مقدار تغذیه بعد از عمل جراحی بسیار مهم است. غذا خوردن بعد از جراحی باید اصولی باشد تا فرد بتواند بهبودی و قوت خود را بعد از عمل بدست بیاورد. اگر تغذیه بعد از عمل جراحی اصولی باشد، خیلی زود بیمار سرپا میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه‌ی تغذیه بعد از عمل جراحی با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید ...
علت اهمیت تغذیه بعد از عمل جراحی چیست؟
تغذیه بعد از جراحی یک مسئله مهم است که در سرپا شدن بیمار بسیار تاثیر گذار است. بیمار طی بیهوشی و روند عمل جراحی، انرژی زیاد از دست میدهد به این منظور، بیمار باید فورا بعد از به هوش آمدن، تقویت شود تا افت فشار پیدا نکند. غذا برای بیمارانی که تحت جراحی قرار گرفته‌اند؛ به روند بهبودی کمک میکند. میزان مواد غذایی مصرفی و نوع این مواد غذایی بسیار مهم است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت اما چیزی که بسیار مهم است این است که تغذیه بعد از عمل جراحی باید از مواد مغذی و سالم باشد.
تا چه زمانی بعد از جراحی میتوان غذا خوردن را آغاز کرد؟
پزشکان معتقدند تا زمانی که اثر داروهای بی هوشی از بین نرفته، نباید غذا خوردن را آغاز کرد. این مورد بسته به نوع جراحی و تحمل فرد میتواند متغیر باشد. برای مثال کسانی که جراحی شکم انجام داده‌اند؛ کمی دیر‌تر از سایرین غذا خوردن را آغاز میکنند. و یا کسانی که بی هوشی‌های طولانی مدت داشته‌اند به دلیل حالت تهوع‌های طولانی‌تر نمیتوانند بلافاصله تغذیه را آغاز کنند. کسانی که بی‌هوشی‌های طولانی مدت داشتند نهایت تا ۲۴ ساعت بهتر است چیزی مصرف نکنند و به شرط آنکه فشارشان افت نکند؛ مسکن دریافت کنند و استراحت کنند تا اثرات بی هوشی از بدنشان خارج شود.
چک لیست مناسب‌ترین تغذیه بعد از عمل جراحی
وقتی اثرات بی هوشی در فرد کم رنگ شد، میتوانید تغذیه را با مایعات و مواد غذایی آبکی آغاز کنید. در این برهه زمانی بهترین نوع تغذیه، آبمیوه، آب ماهیچه و از این قبیل مواد است تا به دفع ادار و دفع کامل ماده بیهوشی کمک کند. بعد میتوانید از مواد غذایی که در ادامه به تفکیک بیان میشود استفاده کنید.
۱. پروتئین
بهترین نوع تغذیه بعد از جراحی، غذاهای غنی از پروتئین هستند. پروتئین محصول اسید‌های آمینه در بدن است. ماده غذایی که سرشار از پروتئین باشد به بازسازی و ترمیم بافتی که مورد جراحی قرار گرفته است کمک میکند. ماهی، مرغ، غذاهای دریایی، لبنیات کم چرب، گوشتی که چربی نداشته باشد، آجیل، لوبیا، سویا و عدس سرشار از پروتئین هستند.
پروتئین در بدن مسئول عضله سازی است. علاوه بر ترمیم عضلات، بر استخوان‌ها نیز مثل یک ماده حیاتی عمل میکند و به آنها استحکام میبخشد. کسانی که جراحی استخوان کرده‌اند با مصرف پروتئین میتوانند دردشان را نیز تسکین دهند. با توجه به اینکه دستگاه گوارش بعد از جراحی دچار نقصی و کندی موقتی میشود، بهتر است از نوع سبک پروتئین استفاده شود تا دفع راحتر باشد. میتوانید از پودر پروتئین در آبمیوه استفاده کنید تا مایعات مقوی‌تر شوند.
۲. ویتامین
ویتامین A
ویتامین A از دسته ویتامین‌هایی است که برای التیام زخم ناشی از جراحی مورد استفاده قرار میگیرد. سبزیجات سبز، پرتقال، هویج، سیب زمینی، اسفناج، پنیر، جگر، انبه و شیر سرشار از ویتامین A هستند.
ویتامین C
ویتامین C از مکمل‌های بسیار ضروری برای هر نوع مریضی است. ویتامین C در بدن وظیفه‌ی کلاژن سازی دارد. ساخت کلاژن مستقیما بر التیام زخم اثر دارد. فلفل شیرین، مرکبات، کلم، کلم بروکلی، کیوی، توت، ملون، گوجه فرنگی سرشار از ویتامین C هستند. پس در مصرف آنها کوتاهی نکنید.
ویتامین D
ویتامین D رابطه مستقیم با سلامت استخوان‌ها دارد و برای استخوان یک ماده حیاتی است. کسانی که جراحی کمر یا زانو و یا هر عملی که مربوط به استخوان باشد را انجام داده باشند، باید از ویتامین D حتما استفاده کنند. محصولات لبنی کم چرب، شیر، ماست، دوغ، پنیر سرشار از ویتامین D هستند.
۳. فیبر
فیبر میتواند به دستگاه گوارش که بعد از جراحی کند شده است کمک کند. فیبر میتواند یبوست را برطرف کند. آلو، لوبیا، گلابی، تخم کتان، سیب سرشار از فیبر هستند. همچنین مصرف غلات کامل نیز میتواند فیبر مناسب را به بدن شما برساند. اگر بعد از جراحی دچار یبوست شدید، بهتر است از مصرف غذاهای خشک و شیرینی اجتناب کنید.
۴. روی
روی به تسریع روند بهبودی بسیار کمک میکند. روی یک ماده معدنی است که در دسته عناصر کمیاب قرار دارد به این منظور که بدن نمیتواند روی بسازد فقط باید از یک منبع خارجی جذب کند پس تغذیه بعد از عمل جراحی شامل روی نیز میشود . مصرف ماده غذایی مثل کدو تنبل، آجیل، جگر، محصولات لبنی، مرغ، غذای دریایی که سرشار از روی است توسط پزشکان بسیار توصیه میشود.
۵. آهن
آهن در تغذیه بعد از عمل جراحی از ضرورات است. کمبود آهن بعد از جراحی منجر به کم خونی میشود. فرد در اتاق عمل خون از دست میدهد؛ کمبود آهن بعد از عمل بسیار نرمال است ولی اگر در تغذیه بعد از عمل جراحی این کمبود جبران نشود، سلامتی فرد به خطر می‌افتد. آهن در سیرابی، جگر، عدس، گوشت قرمز یافت میشود.
۶. کربوهیدرات
انرژی تحلیل رفته بر اثر جراحی و درد کشیدن بیمار فقط با مصرف کربوهیدرات در تغذیه بعد از عمل جراحی قابل جبران است. بهترین راه رساندن کربوهیدارت به بدن مصرف از منبع طبیعی آن است برای مثال بجای مصرف شیرینی و شکلات، بهتر است از قند طبیعی میوه، غلات، حبوبات و … استفاده کنید.
۷. چربی
چربی هم مثل کربوهیدرات در دسته‌ی ضروریات تغذیه بعد از عمل جراحی قرار گرفته است تا انرژی تحلیل رفته را به شما برگرداند. برخی ویتامین‌ها محلول در چربی هستند مثل ویتامین‌های A , D , E, K که برای جذب شدن باید حتما وارد محیطی شوند که چربی در آن وجود دارد. پس مصرف روغن نباتی، روغن زیتون، آووکادو، آجیل برای فراهم کردن بستر چربی جهت جذب کافیه ویتامین‌ها بسیار کمک کننده است.
۸. محصولات لبنی
بهترین تغذیه بعد از عمل جراحی مصرف محصولات لبنی است. این محصولات به تنفس بهتر بعد از جراحی بسیار کمک میکنند. بی هوشی اغلب ریه‌های را تنبل میکند، مصرف شیر و لبنیات برای پاکسازی ریه از ماده بیهوشی بسیار توصیه میشود. شیر، ماست، پنیر در سطح کم چرب برای تغذیه بعد از عمل بسیار کمک کننده است. مصرف لبنیات باعث افزایش ترشحات ریه میشود که برای عملکرد آن بسیار مفید است. اگر بعد از جراحی دچار یبوست شدید این مواد را در حد اعتدال مصرف کنید.
۹. سبزیجات
سبزیجات یک مکمل خوب برای تغذیه بعد از عمل جراحی است. چون هم فیبر دارد و هم ویتامین و روی! این یعنی با یک تیر دو نشان. بروکلی، سبزی خوردن، نخود سبز، قارچ از سبزیجات مفید و کمک کننده هستند. در حدی این سبزیجات مصرف شود که باعث نفخ نشود برای جلوگیری از نفخ معده توصیه میشود این سبزیجات را پخته و همراه غذا مصرف کنید.
۱۰. بهترین میوه بعد از عمل جراحی
مصرف میوه باعث افزایش تولید رادیکال آزاد و آنتی اکسیدان در بدن میشود. وجود آنتی اکسیدان برای بهبودی و عدم ابتلا به بیماری‌های ثانویه‌ی بعد از جراحی بسیارمهم است. مصرف انواع توت، آلبالو، تمشک، انار، بلوبری، گیلاس برای ایجاد این آنتی اکسیدان‌ها بسیار تاثیر گذار است. علاوه براین موارد میوه دهیدراته شدن بدن ( کم آب شدن ) و کمبود ویتامین‌ها را جبران میکند.
تهیه غذای نرم بعد از عمل جراحی
غذای نرم بعد از عمل جراحی بسیار مهم است. بیشتر جراحی‌های گوارشی که بلع را تحت تاثیر قرار داده است باید برای بیمار غذای نرم تهیه شود. غذای نرم و ترجیحا گرم مثل فرنی، شیر برنج، تیلیت نان در آبگوشت، سوپ، کیک‌های نرم، سبزیجات پخته نرم و … برای تغذیه بعد از عمل جراحی توصیه میشود. همچنین غذاهای ملین بعد از عمل جراحی میتواند دفع را برای بیمار راحت‌تر کند تا بیمار سریع‌تر به سمت بهبودی حرکت کند.
برای دفع داروی بیهوشی چی بخوریم ؟
بهترین راه دفع داروی بیهوشی ادرار کردن و دفع مدفوع است. در بیمارستان‌ها بیشتر به دلیل حالت تهوع بعد از عمل جراحی تحت تاثیر داروی بیهوشی، از بین بردن اثرات این دارو با سرم و مصرف مایعات صورت میگیرد. علاوه بر ماده بیهوشی، دفع ماده بی حسی هم از همین طریق صورت میگیرد. در کل بعد از عمل جراحی برای دفع داروی بیهوشی بیمار سرام تراپی شده و باید غذاهای سبک و ملین و مایعات مصرف کند.
بهترین مواد غذایی خون ساز بعد از عمل جراحی چیست ؟
بهترین مواد غذایی خون ساز بعد از عمل جراحی گوشت‌های قرمز و جگر هستند که بیشترین ویتامین B12 را دارند که مصرف اینها باعث افزایش سطح هموگلوبین خون میشود. همچنین مصرف غذاهای دریایی مثل ماهی و صدف که غنی از آهن هستند از غذاهای خونساز هستند. برنج قهوه‌ای، دانه کدوتنبل، نشاسته، غلات، سویا، تخم مرغ، شکلات تلخ،توت فرنگی، آلو، انار، خرمالو و … سرشار از آهن است بسیار خونساز هستند.
کلام آخر
ممنون که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. در این مقاله به تغذیه بعد از عمل جراحی اشاره کردیم. اگر این مطلب برایتان مفید بود، برای ما در نظرات بنویسید. اگر در این باره اطلاعاتی دارید؛ با ما به اشتراک بگذارید. اگر در این زمینه تجربه‌ای دارید؛ با ما نیز به اشتراک بگذارید. پیشنهاد میکنم از بخش تجهیزات پزشکی و کنترل دیابت سایت ما بازدید نمایید و سایر محتواها را از بخش مقالات و تازه‌های پزشکی پیگیری نمایید.
