زمان مصرف قرص اورژانسی باید طوری تنظیم شود که قرص کارایی خودش را از دست ندهد. در مصرف قرص اورژانسی نباید زیاده‌روی کرد چون عوارض قرص اورژانسی جبران ناپذیر و سنگین است. افرادی که روابط جنسی کنترل نشده دارند معمولا استفاده از قرص اورژانسی اولین راهکاری است که به ذهنشان میرسد. برای کسب اطلاعات ببیشتر در زمینه‌ی عوارض قرص اورژانسی و بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی، با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید ...
قرص اورژانسی چیست؟
بهتر است قبل از بررسی عوارض قرص اورژانسی و زمان مصرف قرص اورژانسی، با چیستی این دارو آشنا شویم. قرص اورژانسی یک تکنولوژی تا حدودی بی خطر برای جلوگیری از بارداری در روابط جنسی محافظت نشده است. این دارو مستقیما بر هورمون‌های زنانه اثر میکند و روند تخمک‌گذاری و لقاح را مهار میکند. قطعا مصرف قرص اورژانسی یک روش صدرصد برای جلوگیری نیست. باید بدانید که قرص اورژانسی یک روش دائم برای جلوگیری نیست و تعداد دفعات استفاده از این دارو محدودیت دارد.
ترکیبات قرص اورژانسی در واقع همان هورمونی است که توسط تخمدان تولید میشود که این هورمون پروژسترون نام دارد. با مصرف قرص اورژانسی، مقدار زیادی هورمون پروژسترون وارد سیکل قاعدگی شما میشود و این باعث پیشگیری از تشکیل تخم و یا مهار لقاح میشود.
فرایند بارور شدن تخمک
روند تخمک گذاری در بدن یک زن سالم باید به موقع اتفاق بیفتد و اگر زن در این زمان رابطه جنسی داشته باشد؛ احتمال بارداری بیشتر خواهد بود. در این مرحله از سیکل قاعدگی که حدودا در روز ۱۴ الی ۱۶ پریودی است؛ تخمدان یک تخمک آزاد میکند و به رحم میفرستد و اگر در این زمان تخمک آزاد شده با اسپرم ترکیب شود، روند رشد جنین و لانه گزینی در رحم آغاز میشود.
همچنین بهتر است بدانید که اسپرم تا حداکثر ۶ روز در بدن میتواند زنده بماند و منتظر تخمک آزاد شده از تخمدان بماند تا لقاح را انجام دهد.
قرص اورژانسی چگونه مانع بارداری میشود؟
اصلی‌ترین روشی که قرص اورژانسی در بدن برای جلوگیری از بارداری انجام میدهد؛ جلوگیری از تخمک گذاری است.قرص‌های اورژانسی موقتا سیستم تخمک گذاری زن را مختل میکند تا از آزاد شدن تخمک جلوگیری کند. اما اگر بدن شما تخمک‌گذاری را قبل از رابطه جنسی محافظت نشده؛ آغاز کرده باشد، عملا مصرف قرص اورژانسی بی‌فایده است.
انواع قرص اورژانسی
قرص اورژانسی انواع مختلفی دارد. اما بطور کلی ۲ نوع قرص اورژانسی در دسته بهترین از انواع این داروها هستند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
۱. قرص اورژانسی ضد بارداری لوونورژسترول ( Levonorgestrel )
این قرص از معروف‌ترین انواع قرص اورژانسی است. ترکیبات پایه این دارو، هورمون پروژسترون است. این قرص در دو نوع یک عددی و ۲ عددی به داروخانه‌ها عرضه میشود.
طرز مصرف قرص لوونورژسترول در موارد تک دوز، با دوز ۱.۵ میلی گرمی این گونه است که بعد از رابطه محافظت نشده باید مصرف شود. اگر قرص لوونورژسترل دو تایی با دوز ۰.۷۵ میلی گرم باشد؛ باید یکی از آنها را بعد از رابطه محافظت نشده مصرف کنید و دومی را ۱۲ ساعت بعد استفاده کنید البته میتوانید هر دو را همزمان نیز مصرف کنید.
این قرص هورمون پروژسترون که توسط تخمک تولید میشود را بصورت مصنوعی وارد یک سیکل از قاعدگی میکند. ورود این هورمون به سیکل قاعدگی، باعث توقف تخمک گذاری و یا به تعویق افتادن روند تخمک گذاری در بدن زن خواهد شد.
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی لوونورژسترول برای جلوگیری از بارداری؛ حداکثر ۷۲ ساعت بعد از رابطه جنسی محافظت نشده است. این قرص اگر طبق اصولش مصرف شود؛ احتمال بارداری را ۷۵ الی ۹۸ درصد کاهش میدهد.
۲. قرص اورژانسی ضد بارداری الا ( Ella )
قرص الا برخلاف لوونورژسترول غیر هورمونی و فاقد پروژستین است. این قرص حتما باید توسط پزشک تجویز شود. قرص اورژانسی الا حتی اگر بعد از گذشت ۵ روز از رابطه جنسی محافظت نشده؛ مصرف شود؛ میتواند از بارداری جلوگیری کند. این قرص میتواند عملکرد طببیعی پروژستین در بدن را مختل کند و تخمک گذاری را به تاخیر بیندازد و یا متوقف کند.
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی الا برای جلوگیری از بارداری؛ حداکثر ۵ روز بعد از رابطه جنسی محافظت نشده است.
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی چه موقعی است؟
اگر قرص اورژانسی شما هورمونی باشد مثل لوونورژسترول، حداکثر بعد از گذشت ۷۲ ساعت از رابطه جنسی محافظت نشده باید مصرف شود. اما اگر قرص اورژانسی شما غیر هورمونی است مثل قرص الا، حداکثر بعد از گذشت ۵ روز از رابطه جنسی محافظت نشده باید مصرف شود در غیر اینصورت تاثیر گذار نخواهد بود.
اگر بعد از مصرف قرص اورژانسی مجدد رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید؛ قرصی که قبلا استفاده کرده‌اید در جلوگیری از بارداری موثر نخواهد بود. این قرص‌ها عملا روتین پیشگیری از بارداری نیستند پس نباید بیش از ۲ الی ۳ بار در سال استفاده شوند چون عوارض قرص اورژانسی بسیار زیاد و جبران ناپذیر است.
اگر در شرایط اضطراری بودید و در یک سیکل قاعدگی راهی جز مصرف قرص اورژانسی نداشتید؛ باید بدانید که در شرایط خطرناک و اضطراری میتوانید بیش از یک بار در یک چرخه‌ی قاعدگی از این قرص جهت جلوگیری از بارداری استفاده کنید ولی مجموعا در سال بیش از ۳ بار نباید مصرف شود.
آیا بعد از مصرف قرص اورژانسی احتمال بارداری هست؟
زمان مصرف قرص اورژانسی بسیار مهم است. اگر قبل از مصرف قرص اورژانسی تخمک گذاری آغاز شده باشد و رابطه جنسی محافظت نشده برقرار شده باشد؛ در این شرایط قرص اورژانسی نمیتواند موثر واقع شود.
و اینکه هیچ روش صدرصدی برای جلوگیری از بارداری وجود ندارد. مصرف قرص اورژانسی خودش ۱۰ درصد ممکن است خطا داشته باشد و بارداری علی رغم مصرف قرص اورژانسی اتفاق بیفتد. در کل قرص اورژانسی ۷۵ الی ۸۹ درصد میتواند از وقوع بارداری جلوگیری کند.
در چه صورت قرص اورژانسی اثر نمیکند؟
در شرایط زیر قرص اورژانسی اثر نمیکند:
- بیش از ۷۲ ساعت از رابطه جنسی گذشته باشد و بعد قرص مصرف شود.
- اگر بعد از مصرف قرص رابطه جنسی مجدد و بدون پیشگیری انجام شود.
- اگر فرد داروهای خاص مصرف کند و این داروها با قرص اورژانسی تداخل داشته باشد.
- اگر قرص اورژانسی در دوز‌های نادرست یا روش اشتباه مصرف شود.
جایگزین قرص اورژانسی چیست؟
عوارض قرص اورژانسی زیاد است این مورد باعث شده که افراد به دنبال جایگزین قرص اورژانسی باشند. بهترین روش استفاده از کاندوم و روش‌های طبیعی است و فرد از زمان تخمک گذاری خود آگاه باشد.
قرص‌های LD ضد بارداری یک روش دیگر و جایگزین قرص اورژانسی است البته تاثیر کمتری دارند ولی خطر کم دارند و عوارض قرص اورژانسی را ندارد. نحوه مصرف قرص LD اینگونه است که یا باید چهارتا همزمان و بلافاصله بعد از رابطه جنسی استفاده کنید و مجدد بعد از ۱۲ ساعت ۴ ت دیگر را مصرف کنید. و یا ۲ عدد قرص HD را با هم و بلافاصله از رابطه جنسی مصرف کنید و بعد از ۱۲ ساعت دو عدد دیگر را مجدد استفاده کنید.
عوارض قرص اورژانسی چیست؟
- سرگیجه
- مشکلات پوستی
- خونریزی
- ضعف
- بیحالی
- درد شکمی و لگنی
- پریود نامنظم
- تغییرات در خلق و خو
- حساسیت سینه‌ها
- سردرد
- حالت تهوع
- استفراغ
ناباروری نمیتواند از عوارض قرص اورژانسی باشد چون عملکرد تخمدان و رحم را مختل نمیکند اما اگر در استفاده این موارد زیاده روی شود؛ سلامت شما را به خطر می‌اندازد. پس بهتر است از روش‌های پیشگیری طبیعی استفاده کنید.
عوارض قرص اورژانسی بر رحم
اولین تاثیر قرص اورژانسی بر رحم و عوارض قرص اورژانسی بر رحم تغییرات در قاعدگی است. لکه بینی بین قاعدگی، دل درد و کمر درد حین قاعدگی، خونریزی واژینال طولانی مدت و برهم خوردن تنظیمات پریودی از عوارض قرص اورژانسی بر رحم است.
چه کسانی نباید قرص اورژانسی مصرف کنند؟
افرادی که مبتلا به فشار خون، بیماری قلبی، دیابت، بیماری کبدی، سرطان سینه، آسم شدید مبتلا هستند نباید از قرص اورژانسی استفاده کنند.
همچنین افرادی که در دوران شیردهی هستند؛ افرادی که داروهای خاص مثل داروهای صرع استفاده میکنند؛ افرادی که سابقه خونریزی غیر عادی دارند، افرادی که اضافه وزن زیاد دارند و کسانی که در سن قبل از قاعدگی یعنی زیر ۱۷ سال هستند باید از قرص اورژانسی فقط تحت نظر پزشک استفاده کنند.
چند وقت بعد از مصرف قرص اورژانسی پریود می‌شویم؟
مصرف قرص اورژانسی باعث میشود زنان ۳ الی ۴ روز زودتر یا دیرتر از تاریخ واقعی پریود خود، پریود شوند. در برخی زنان درد شدید قاعدگی بعد از مصرف اورژانسی گزارش شده است.
زنانی که طول چرخه قاعدگی آنها ۲۸ روزه باشد؛ بعد از مصرف قرص اورژانسی ۲ روز زودتر یا دیرتر از حالت عادی پریود خواهند شد و طول دوره قاعدگی ۲ روز کم و بیش خواهد شد چون نوسان هورمونی در این سیکل به دلیل مصرف قرص بیشتر است.
اگر زمان مصرف قرص اورژانسی در سه هفته اول سیکل پریودی باشد و در یک نوبت استفاده شود، فرد زودتر پریود خواهد شد. اگر زمان مصرف قرص اورژانسی در هفته چهارم باشد، تغییری در تاریخ پریودی ایجاد نمیشود.
اگر بعد از مصرف قرص اورژانسی، از زمان پرید عادی شما بیش از ۳ هفته گذشت، بهتر است تست بارداری دهید تا مطمئن شوید قرص اورژانسی اثر کرده است یا خیر.
آیا قرص اورژانسی برای پریود شدن سریع قابل استفاده است؟
جواب به این سوال قطعا خیر است. قرص اورژانسی فقط میتواند از بارداری جلوگیری کند. سازگار پریود شدن سریع ندارد. حتی ممکن است باعث تاخیر در پریود شدن شود چون سیکل تخمک گذاری را دستکاری میکند.
کلام آخر
ممنون که تا انتهای مطلبب با ما همراه بودید. در این مقاله به زمان مصرف قرص اورژانسی و عوارض قرص اورژانسی اشاره کردیم. اگر این مطلب برایتان مفید بوده نظراتتان را برای ما بنویسید. اگر در این زمینه تجربه‌ای دارید با ما اشتراک بگذارید. اگر در این باره اطلاعاتی دارید برای ما بنویسید. پیشنهاد میکنم از بخش تجهیزات پزشکی و کنترل دیابت سایت ما بازدید نمایید و سایر محتواها را از بخش مقالات و تازه‌های پزشکی پیگیری نمایید.
