درمان خانگی وسواس کمی سخت است ولی شدنی است. وسواس یک نوع حساسیت است که ذهن برای خودش میسازد. شناخت انواع وسواس به در پیش گرفتن درمان کمک میکند. متاسفانه وسواس بیماری است ذهنی – روانی که فرد در اکثر مواقع از ابتلا به آن خبر ندارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه‌ی درمان خانگی وسواس با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.
وسواس چیست؟
قبل از بررسی درمان خانگی وسواس بهتر است با چیستی این بیماری آشنا شوید و انواع وسواس را بشناسید. وسواس یا OCD یک مشکل روانشناختی است. ابتلا به OCD منوط به سن خاصی نیست و این اختلال ممکن است در هر سنی بروز کند. بطور کلی وسواس یکسری تفکرات و یا کارهایی هستند که ناخواسته فرد را دچار اضطراب میکند که در این شرایط فرد دست به یکسری اعمالی میزند که خود را از این افکار مزاحم خلاص کند.
بطور خلاصه وسواس، افکاری است که دائم در ذهن فرد تکرار میشود و طوری که کنترل این افکار از دست فرد خارج است. یعنی فرد دوس ندارد به آن موضوع فکر کند اما آن موضوع از دهنش خارج نمیشود. فکر وسواسی منجر به عمل وسواسی میشود. برای مثال فرد ممکن است دائم فکر کند که لیوان کثیف است به این منظور هر چند دقیقه به شستن لیوان میپردازد.
علائم وسواس چیست؟
گاهی ممکن است شما نگران ابتلا به بیماری خاصی برای خودتان و اطرافیانتان باشید ولی مدت زمان درگیری شما با این افکار آنقدری نیست که روزمره شما را مختل کند؛ در این شرایط نمیتوان گفت شما وسواس فکری دارید. بطور کلی نگرانی درباره‌ی یکسری مسائل در یک بازه زمانی نرمال است و OCD تلقی نمیشود. افراد مبتلا به OCD علائم زیر را دارند:
- شدت و میزان این افکار به قدری باشد که زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد. مثلا فردی امروز برای عیادت عزیزی به بیمارستان رفته و بعد از برگشت تمام لباس‌هایش را ضدعفونی میکند؛ تا اینجا ایرادی ندارد ولی اگر همین فرد مجدد فردا هم لباس‌هایش را ضد عفونی کند به OCD مبتلا است.
- اگر فردی افکار غیر منطقی دارد برای مثال فردی از بخش شیمی درمانی بیمارستانی گذر میکند؛ بعد از آن تمام ذهنش درگیر این ماجرا میشود که نکند در آن لحظه به سرطان مبتلا شده باشد. در حالی که سرطان بیماری مسری نیست پس این فکر غیر منطقی است.
- اگر افکاری در ذهن فردی بطور مکرر تکرار شود. برای مثال فرد از بیرون آمده و دستانش را میشوید ولی همچنان در ذهنش تکرار میشود که دستانش هنوز کثیف است و مجدد دستانش را میشوید.
شدت وسواس چگونه بررسی میشود؟
شدت وسواس در هر فردی متفاوت است. وسواس فکری منجر به وسواس عملی میشود. هرچه ذهن فرد درگیر افکار تکراری باشد؛ شدت وسواس فکری بالایی دارد که عمدتا به وسواس عملی شدیدی منجر میشود. مثلا فردی که بیش از دو ساعت در حمام مشغول به شستن خودش است از وسواس شدید رنج میبرد و بیشتر افراد خود متوجه این موضوع نیستند.
شدت وسواس خودش را در اعمال روزمره نشان میدهد. کسی که از OCD شدید رنج میبرد عمدتا در کار و تحصیل و زندگی روزمره‌اش اختلال ایجاد میشود.
انواع وسواس
۱. آلودگی
از شایع‌ترین انواع وسواس، وسواس آلودگی و نجس و پاکی است. سه عامل مهم در این نوع OCD نقش دارد که شامل مایعات بدن، میکروب‌ها و آلاینده‌های محیطی است. مثلا فرد بعد از ادرار و یا مدفوع چندین بار خودش را میشوید ولی باز هم در ذهنش فکر میکند که تمیز نشده و چندین بار دیگر به این کار ادامه میدهد.
۲. کنترل نداشتن روی رفتار
این نوع OCD از عجیب‌ترین انواع وسواس است. در این مورد فرد دائم فکر میکند که نمیتواند رفتار خود را کنترل کند و هر لحظه ممکن است به اطرافیانش آسیب بزند و یا دست کجی کند و چیزی را بدزدد. این افکار افکار وحشتناک خشن و تکرار شونده در ذهنشان ایجاد میشود.
۳. کمال گرایی
این افراد فکر میکنند که کل زندگی در کمال گرایی است برای مثال آنها به تقارن کتاب‌های چیده شده در کتاب خانه، ترتیب رنگ جعبه مداد رنگی بسیار اهمیت میدهند. اگر این موارد درست انجام نشود افکار فرد نمیگذارد که بقیه‌ی زندگی‌اش را انجام دهد در نتیجه فرد باید آن تقارن و ترتیب رنگ را ایجاد کند تا ذهنش آرام بگیرد.
۴. جنسی
وسواس جنسی از دسته رایج‌ترین انواع وسواس است. این افراد افکار و تخیلات جنسی خطرناک دارند که در بطن آن خشونت و کودک آزاری دیده میشود. این افراد مریض جنسی هستند و باید فورا تحت نظر پزشک قرار بگیرند.
چه عناصری در ایجاد وسواس نقش دارند؟
بطور کلی میتوان گفت دو عنصر مهم در ایجاد انواع وسواس، «تردید » و « احساس گناه » است. برای مثال فردی که احساس عدم امنیت درونی دارد؛ در زندگی‌اش دچار تردید‌هایی میشود که منجر به ایجاد عملیات‌های وسواسی شده است مواردی مشاهده شده که فرد بیمار به زنده بودن یا زنده نبودن خودش تردید دارد !
از نظر احساس گناه میتوان گفت این افراد خودشان در یکسری مسائل مقصر میدانند در حالی که اصلا آن مسئله ارتباطی با او نداشته است. برای ریشه کن کردن وسواس باید احساس گناه را برطرف کنید.
درمان خانگی وسواس
شما نمیتوانید جلوی وسواس فکری را بگیرید، اما میتوانید از بروز اعمال وسواسی جلوگیری کنید. شما باید افکارتان را کنترل کنید. بهترین روش برای درمان خانگی وسواس، ریشه یابی است. باید ببنید این وسواس فکری از کجا آغاز شده است و سعی کنید با این افکار رو به رو شوید و از عقل خود برای درک درستی و نادرستی این افکار استفاده کنید.
درمان روان پویشی یک روش درمان است که مستقیما وسواس را از بین میبرد. این درمان برای وسواسی ایت که عامل فیزیولوژیکی ندارد. در این روش عوامل ایجاد کننده‌ی OCD شناسایی شده و درمان آغاز میشود. این درمان با تاثیر بر عوامل ناهشیار ایجاد کننده OCD فرد را از OCD نجات میدهد.
درمان شناختی رفتاری یکی دیگر از روش‌هاست که موثر واقع شده است. در این روش مواجهه با افکار وسواسی و جلوگیری از پاسخ دادن به آن مورد هدف قرار میگیرد. در این روش متخصص به فرد کمک میکند که در برابر افکارش مقاومت کند و ببیند که اگر به آن افکار پاسخ عملی ندهد هیچ اتفاقی برایش نمیافتد.
کلام آخر
ممنون که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. در این مقاله به درمان خانگی وسواس و انواع وسواس اشاره کردیم. اگر در این زمینه اطلاعاتی دارید برای ما بنویسید. اگر این مطلب برایتان مفید بوده است نظراتتان را با ما به اشتراک بگذارید. اگر در این باره تجربه‌ای دارید، برای ما در قسمت نظرات بنویسید. پیشنهاد میکنم از بخش تجهیزات پزشکی و کنترل دیابت سایت ما بازدید نمایید و سایر محتواها را از بخش مقالات و تازه‌های پزشکی پیگیری نمایید.
