درمان تیفوس و علائم تیفوس برای بررسی این بیماری مدتی است که دیگر مورد بررسی قرار نمیگیرد گویا افراد بر این باورند که تیفوس به کلی ریشه کن شده است. در حالی که علائم تیفوس امروزه هم دامان بسیاری را گرفته و درمان تیفوس به دلیل نا آگاهی از بیماری بین مردم شناخته شده نیست. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه‌ی درمان تیفوس و علائم تیفوس با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید ...
بیماری تیفوس چیست؟
قبل از بررسی درمان تیفوس بهتر است با چیستی این بیماری و انواع آن آشنا شویم. نام دیگر تیفوس، تب محرقه است است. همانطور که از نام دومش پیداست، یک بیماری تب دار است. تیفوس ناشی از انتقال یک باکتری است که از یک بند پای آلوده ایجاد شده است. این بیماری نمیتواند از انسان به انسان انتقال پیدا کند. تیفوس یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است. بطور کلی باکتری ریکتزیا عامل ایجاد علائم تیفوس است.
باکتری ریکتزیا ( Rickettsia )
ریکتزیا یک باکتری گرم منفی است که عامل اصلی بیماری تیفوس است. این باکتری در دسته باکتریهای درون سلولی است و وارد سلول شده و آن را آلوده میکند. ریکتزیا غیر متحرک؛ بدون اسپور و پلئومورفیک است. ریکتزیا انواع سرده‌هایی دارد که طیف گوناگونی از بیماری تیفوس را ایجاد میکند. انواع ریکتزیا، انواع تیفوس را ایجاد میکند.
انواع تیفوس
۱. تیفوس اپیدمیک ( louse-borne )
تیفوس اپیدمیک یا تیفوس شپشی نوع رایج و شایع تیفوس است که ریکتزیا پرووازکی عامل ایجاد تیفوس اپیدمیک میباشد. پاندمی تیفوس اپیدمیک سالها پیش در تاریخ ثبت شده و بسیاری تلفات داده است. این پاندمی در جنگ جهانی دوم رواج پیدا کرد. تیفوس اپیدمیک با شپش از انسانی به انسان دیگر منتقل میشود. روند ورود باکتری به بدن شپش این گونه است که وقتی شپش از یک بند پای آلوده تغذیه میکند، باکتری وارد معده شپش میشود و آن وقتی از انسان تغذیه میکند، در اثر ایجاد مدفوع شپش در موی انسان و خارش، ایجاد زخم در سر، این باکتری خودش را به خون انسان میرساند.
ریکتزیا در بدن انسان میتواند سالها بدون علامت زندگی کند و گاهی بیماری بصرت خفیف بروز میکند. ولی عمدتا این بیماری بسیار عفونی است و باعث ایجاد تب به مدت ۲ الی ۳ روز میشود. تب، سردرد، سرفه، بثورات پوستی، تهوع از علائم تیفوس اپیدمیک است.
۲. تیفوس آندمیک (flea-borne )
تیفوس آندمیک را تیفوس موشی نیز مینامند. عامل این نوع تیفوس، ریکتزیا تیفی است. مخزن عفونت در تیفوس آندمیک همانطور که از نام دومش پیداست، موش است. این باکتری در خود موش کشنده نیست ولی وقتی کک از موش تغذیه میکند و کک آلوده انسان را نیش میزند، این عفونت را به انسان سالم انتقال میدهد. علائم تیفوس اندمیک شبیه تیفوس اپیدمیک است ولی خفیف‌تر بروز میکند.
۳. تیفوس کنه‌ای ( tick typhus )
عامل تیفوس کنه‌ای، ریکتزیا استرالیایی است که باعث ایجاد تب منقوط میشود. این نوع تیفوس اگر درمان نشود، کشنده است و باعث مرگ در اثر نارسایی قلبی و یا پنومونی میشود و یکی از علائم آن تر ساز نور میباشد.
روش انتقال تیفوس چگونه است؟
بطور کلی همانطور که گفته شد تیفوس عامل باکتریایی دارد که این باکتری ریکتزیا نام دارد. تیفوس یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان است. شپش، کک و موش اصلی‌ترین عوامل انتقال بیماری به انسان هستند. علائم تیفوس بیشتر در مناطق سردسیر بروز میکند و مکان‌هایی که بهداشت رعایت نشود، اصلی ترین جا برای انتقال تیفوس هستند. این بیماری از انسان به انسان بطور مستقیم قابل انتقال نیست.
انسان مستقیما از راه گزش شپش نیست که مبتلا میشود بلکه تماس مدفوع شپش با پوست سر زخم شده و خراشیده شده، کشتن شپش آلوده روی بدن، استنشاق مدفوع شپش باعث انتقال این بیماری میشود.
علائم تیفوس چیست؟
با ورود ریکتزیا به بدن عمدتا تیفوس میتواند ۱ الی ۲ هفته بصورت نهفته در دوره‌ی کمن در بدن وجود داشته باشد. علائم تیفوس بصورت بالینی به سردرد، عرق، تب متوالی، دردهای بدن، بثورات پوستی، در موارد حاد ترس از نور میباشد. در روز ۵ بیماری دانه‌های قرمز بدون زخم در بالای شکم و بعد در کف دست و صورت بروز میکند. بعد از ۲ هفته تب فروکش میکند.
علائم تیفوس در سنین بالا شدید‌تر و احتمال کشندگی بیشتر است. اگر درمان تیفوس صورت نگیرد ۱۰ الی ۴۰ درصد احتمال مرگ وجود دارد.
عوارض ناشی از عدم درمان تیفوس چیست؟
اگر تیفوس درمان نشود، عفونت مغزی، تشنج، نارسایی کلیه، هپاتیت پیشرفته، پنومونی دیده میشود. در نوع تیفوس کنه‌ای عمدتا پنومونی و نارسایی قلبی کشنده است.
روش‌های درمان تیفوس
برای تشخیص بیماری تیفوس ابتدا تست خون برای بررسی تعداد سلول‌های خونی مورد استفاده قرار میگیرد. گاهی نمونه برداری از پوست سر، سابقه بیمار و احتمال سفر و قرارگیری در مکان آلوده مورد بررسی قرار میگیرد.
اگر شدت تیفوس زیاد نیست، فرد میتواند با استراحت در منزل بعد از ۲ هفته به بهبودی کامل برسد. اما عفونت های شدید نیازمند بستری در بیمارستان هستند. در ادامه به روش درمان تیفوس خواهیم پرداخت:
۱. دارو
بهترین نوع درمان برای بیماری‌هایی که عامل آنها باکتری است، آنتی بیوتیک است. تتراسایکلین، کلرامفنیکول، دوکسی‌سیکلین برای درمان تا زمانی که تب قطع شود بهترین گزینه است.
۲. رژیم غذایی
فرد مبتلا اگر بد حال است باید بصورت وریدی تغذیه کند. اما اگر شدت بیماری طوری نیست که باعث بستری شدن فرد شود؛ او باید از وعده‌های غذایی کم حجم استفاده کند و هر آنچه که باعث تب میشود را نباید مصرف کند.
روش‌های پیشگیری از ابتلا به تیفوس
- رعایت بهداشت فردی و عدم استفاده از حوله، لوازم پوستی و آرایشی سایرین
- سم پاشی مکان‌هایی که احتمال وجود این بیماری هست.
- ۲ هفته قرنطینه بعد از رو در رویی با فرد مبتلا
کلام آخر
ممنون که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. در این مقاله به درمان تیفوس و علائم تیفوس پرداختیم. اگر در این زمینه اطلاعاتی دارید؛ با ما به شتراک بگذارید. اگر این مطلب برایتان مفید بوده است، نظراتتان را برای ما بنویسید. اگر در این زمینه تجربه‌ای دارید؛ برای ما بنویسید. پیشنهاد میکنم از بخش تجهیزات پزشکی و کنترل دیابت سایت ما بازدید نمایید و سایر تولید محتواها را از بخش مقالات و تازه‌های پزشکی پیگیری نمایید.
