فیبروم رحم از دسته عارضه‌هایی است که میتواند دچار بدخیمی شده و بصورت توده در رحم قرار بگیرد و حتی باعث درگیری غدد لنفاوی در رحم شود. درمان فیبروم رحم اگر در مراحل ابتدایی باشد؛ موفقیت آمیز است در غیر این صورت بدخیمی ایجاد شده و درمان فیبروم رحم میتواند پیچیده‌تر باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه‌ی فیبروم رحم و درمان فیبروم رحم با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.
فیبروم رحم چیست؟
قبل از بررسی درمان فیبروم رحم بهتر است با چیستی این عارضه آشنا شویم. بطور کلی در روز تعداد زیادی توده در بدن انسان ایجاد شده و فورا دفع میشود. وجود توده در بدن انسان عمدتا به معنای بدخیمی و سرطان نیست. بافت رحم، به دلیل عضلانی بودن، بافتی است که مستعد ایجاد توده است. عمده توده‌های ایجاد شده در رحم خوش خیم و غیر سرطانی است. هر گونه توده‌ای که در لایه‌های عضلانی رحم ایجاد شود و غیر سرطانی و یا اصطلاحا خوش خیم باشد، فیبروم رحمی نامیده میشود.
زنانی که در سنین باروری هستند؛ یعنی بانوانی که متوسط سن آنها ۲۰ الی ۵۰ سال است، درگیر عارضه‌ی فیبروم میشوند چون در سن بارداری است که میزان استروژن در بانوان بالاست. اندازه و سایز این فیبروم‌ها متفاوت است که میتواند کوچک و یا بزرگ باشد.
بررسی انواع فیبروم رحمی
فیبروم‌های رحمی بر اساس محل قرارگیری طبقه بندی میشوند.
- فیبروم ساب سروزال : احتمال بروز این نوع فیبروم ۵۵ درصد است که عمدتا در خارج از دیواره رحم ایجاد میشوند.
- فیبروم اینترامورال : احتمال بروز این نوع فیبروم ۴۰ درصد است ولی شایع‌ترین نوع فیبروم است که محل قرارگیری آن در بافت عضلانی است.
- فیبروم ساب موکوزال ( زیر مخاطی ) : احتمال بروز این نوع فیبروم ۵ درصد است که محل قرار گیری آن در داخل حفره رحمی است.
فیبروم رحمی چه علائمی دارد؟
در اغلب موارد فیبروم‌های رحمی بدون علامت بروز میکند. این مورد بیشتر در معاینات فیزیکی مثل سونوگرافی و یا معاینات لگن کشف میشود. اما گاها درد‌های شدید لگنی، درد شدید در دوران قاعدگی یا پریودی، افزایش مقدار خون ریزی پریودی که با لخته‌های بزرگ خون همراه است، تکرر ادرار به دلیل احساس فشار در مثانه، یبوست به دلیل احساس فشار در رکتوم، میتواند از علائم فیبروم رحمی باشد. بیماران معمولا با شکایت از این موارد بخصوص افزایش خون قاعدگی و درد لگنی به پزشک متخصص زنان مراجعه میکنند.
افرادی هستند که گاها هیچ علائمی ندارند ولی طی تلاش برای بارداری و عدم دریافت نتیجه متوجه نازایی در اثر فیبروم میشوند.
فیبروم‌های رحمی و نقش آن در ناباروری
بهتر است بدانید که فیبروم‌های رحمی که در عملکرد دوره‌ی قاعدگی تغییرات ایجاد نمی‌کند و اصطلاحا خوش خیم است؛ باعث ناباروری نمی‌شود. بطور کلی ۷۰ درصد فیبروم‌های رحمی در دسته خوش خیم قررار میگیرند و فرد میتواند سالیان متمادی با اینعارضه بدون مشکل زندگی کند. فقط اگر فیبروم از نوع ساب موکوزال باشد، یعنی در داخل حفره رحم باشد، منجر به جلوگیری لانه گزینی و اتصال تخم به بافت رحم میشود. در صورتی که لانه گزینی اتفاق بیفتد؛ چون حفره رحم توسط فیبروم اشغال شده؛ ممکن است جفت از جنین جدا شود و یا رشد جنین مختل شده و زایمان زودرس اتفاق بیفتد و گاهی در این نوع فیبروم سقط جنین نیز دیده شده است.
چه عواملی باعث ایجاد فیبروم در رحم میشود؟
۱. ژنتیک
فیبرو‌ها دلایل ژنتیکی دارند. البته که بهتر است بدانید فیبروم فقط مختص رحم نیست بلکه عارضه‌ی ژنتیکی میتواند حتی باعث فیبرو‌های پوستی نیز شود. عمدتا فیبروم‌های رحمی دراثر جهش ژنتیکی از نوع حذف؛ در ژن FH در یک سلول خاص در بدن ایجاد میشود. اگر ژن FH بتواند کارش را درست انجام دهد، رشد فیبروم صورت نمیگیرد.
۲. اختلالات هورمونی
همانطور که گفته شد فیبروم در زمان باروری اتفاق میفتد چون در این سن میزان استروژن بالاست. زمانی که توازن هورمونی به هم میخورد، بخصوص هورمون استروژن، رشد فیبروم صورت میگیرد. استروژن هورمونی که مسئول رشد سینه، اضافه وزن، میل جنسی، حالات روحی و چگالی استخوان است.
خانم‌هایی که به سمت یائسگی میروند، به دلیل افزایش تستوسترون ممکن است بیشتر از سایرین به فیبروم مبتلا شوند. در این افراد چون میزان خون ریزی بطور طبیعی کم و زیاد میشود؛ احتمال تشخیص و حتی شک به فیبروم کم میشود ولی باید از این نظر مورد بررسی قرار بگیرند.
علاوه بر تستوسترون و استروژن، عدم تعادل در هورمون پروژسترون نیز میتواند باعث ایجاد فیبروم و یا تشدید علائم و حتی افزایش رشد فیبروم شود.
۳. تغذیه
تغذیه نقش موثری در تنظیم هورمون‌ها و رفع نواقص ژنتیکی ( البته مواردی که قابل اصلاح باشد )، دارد. کسانی که در روز کمتر از دو واحد مرکبات و میوه و سبزیجات مصرف میکنند؛ در معرض ابتلا به فیبروم قرار دارند.
افرادی که تغذیه‌ی نامناسب آنها باعث چاقی و اضافه وزن آنها شده است، چربی‌ها تولید استروژن بیش از حد کرده و فیبروم در آنها رشد میکند.
افرادی که گوشت قرمز، غذاهای شیرین، مواد غذایی فراوری شده مثل سوسیس و کالباس، مشروبات الکلی بیش از حد مصرف میکنند؛ احتمال ابتلا به فیبروم و یا رشد فیبروم در آنها بیشتر است.
درمان فیبروم رحم چگونه صورت میگیرد؟
فیبروم رحم از دسته مواردی است که اگر بدخیم باشد؛ بیمار را مجبور به گرفتن درمان‌های پیچیده میکند. عمدتا با نمونه برداری، نوع فیبروم مشخص شده و اگر بدخیمی شدید باشد در موارد حاد حتی پزشک برداشت کامل رحم را توصیه میکند. اما در ۷۰ درصد زنان مشکل فیبروم حاد نیست و از نوع خوش خیم است که با موارد زیر قابل درمان و رفع است:
۱. دارو
بهتر است بدانید؛ افرادی که فیبروم دارند؛ با ورود به سن یائسگی درمان خاصی نیاز ندارند. چون در یائسگی میزان هورمونی که عامل فیبروم است؛ کاهش پیدا میکند پس عمدتا رشد فیبروم متوقف میشود و چون خانم قابلیت باروری در دوران یائسگی ندارد؛ وجود فیبروم برای زندگی او خطری ندارد.
اما گاهی فیبروم از نوع خوش خیم در دوره‌ی باروری است. خانم برای اینکه دچار مشکل در زایمان و باروری نشود باید آن را درمان کند. در این دوره پزشک متخصص زنان با تجویز یکسری داروهایی که باعث یائسگی کاذب میشود؛ درمان فیبروم را آغاز میکند تا چرخه‌ی هورمونی به روال طبیعی خود برگردد.
۲. جراحی
جراحی بیشتر برای نوع بدخیم فیبروم در نظر گرفته میشود. در این روش توده را از رحم خارج میکنند و اگر درگیری با تومور حاد باشد؛ باید خود رحم و دهانه رحم نیز کامل برداشته شود. گاهی شدت متاستاز و درگیری به قدری بالاست که جراح، تخمدان و لوله فالوپ و غدد لنفاوی را نیز برمیدارد.
اما هستند کسانی که با وجود فیبروم باردار شده‌اند و در هنگام زایمان پزشک این فیبروم را برمیدارد تا برای دفه‌های بعد و زایمان‌های بعد مشکلی ایجاد نشود.
۳. آمبولیزاسیون شریان رحمی
خون رسانی به فیبروم باعث رشد فیبروم یمشود. روش آمبولیزاسیون شریان رحمی، از خون رسانی به ضایعه‌ی فیبروم جلوگیری میکند. با لاپاروسکوپی باعث اسنداد رگ میشوند تا خون رسانی به آن موضع را قطع کنند.
کلام آخر
ممنون که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. در این مقاله به فیبروم رحم و درمان فیبروم رحم اشاره کردیم. اگر این مطلب برایتان مفید بوده است؛ نظراتتان را برای ما بنویسید. اگر در این زمینه تجربه‌ای دارید، با ما به اشتراک بگذارید. اگر در این باره اطلاعاتی دارید برای ما نیز بنویسید. پیشنهاد میکنم از بخش تجهیزات پزشکی و کنترل دیابت سایت ما بازدید نمایید و سایر محتواها را از بخش مقالات و تازه‌های پزشکی پیگیری نمایید.
