عرق بوقناق برای دیابت یکی از مواردی است که در طب سنتی به آن توصیه شده است. از آنجایی که درمان دیابت همیشه بر پایه تغذیه، فعالیت فیزیکی و درمان دارویی استوار است؛ میتوان به گیاهان از دیدگاه دیگری به منظور کنترل قند خون نگاه کرد. امروزه متخصصان به فواید و خصوصیات بی‌نظیر گیاه و عرق بوقناق برای دیابت پی برده‌اند و بر آن توصیه میکنند. از این رو در این محتوا به طور کامل به معرفی این گیاه و فواید آن خواهیم پرداخت.
آنچه در این مقاله میخوانید ...
درباره گیاه بوقناق
گیاه بوقناق با نام علمی Eryngium ارتفاعی بین ۵۰ تا ۲۰۰ سانتی متر دارد و رنگ آن بین آبی، بنفش میباشد. البته نمونه‌های سفید رنگ این گیاه نیز وجود دارد. البته در برخی مناطق ایران از این گیاه با نام “باباخارزن” یا “زول شتره” نیز یاد میکنند. ظاهر بوقناق دارای خارهایی در کناره و نوک آن است و سراسر آن از تاره‌های پنبه‌ای پوشیده شده. برگ‌های بیضی بزرگ با کناره‌های خاردار از دیگر خصوصیات این گیاه هستند.
گل‌های گیاه بوقناق در تابستان شکوفا می‌شوند و رنگ بنفش،آبی زیبایی دارند. خاصیت دارویی این گیاه در ریشه و میوه آن است. بنابراین با تهیه عرق بوقناق میتوان از خواص آن به شکل‌های مختلف بهره‌مند شد. بوقناق به شکل طبیعی و یا در محیط‌های باغی رشد میکند؛ اما عمده رویش آن در استان‌های همدان، اصفهان، کردستان، تبریز، آذربایجان و مناطق کوهستانی همچون دامنه البرز و زاگرس میباشد.
مزایای عرق بوقناق برای دیابت و کاهش قند خون
بر اساس طب سنتی و علم گیاهان دارویی، گیاه بوقناق با داشتن مواد ترکیبات باعث کاهش میزان قند خون در بیماران دیابتی میشود. این گیاه با تحریک غده پانکراس موجب افزایش ترشح انسولین میشود. بنابراین با استفاده خواص عرق بوقناق برای دیابت و همچنین داشتن ورزش مناسب برای افراد دیابتی و رعایت رژیم غذایی میتوان عوارض بیماری دیابت را به حداقل رساند.
به طور کلی میزان اثرگذاری این و کاهش قند خون به قدری است که به افراد عادی و بدون مشکل در زمینه قند خون توصیه میشود مقداری از آن را با خوراکی‌های شیرین همچون عسل یا خرما مصرف کنند. بنابراین بهتر است شما نیز با بررسی دقیق وضعیت جسمانی خود از این گیاه به مقدار مناسب استفاده کنید تا دچار افت ناگهانی قند خون نشوید.
بر اساس کتاب “درمان دیابت در طب ایرانی” تالیف شده توسط دکتر محمد دریایی ذکر شده است که بر اساس تحقیق انجام گرفته بر روی ۱۰۰ فرد دیابتی، استفاده از عرق بوقناق میتواند عوارض جانبی این بیماری را کاهش دهد و آن را به نوعی کنترل و درمان کند.
روش استفاده از گیاه بوقناق برای کاهش قند
بوقناق را میتوان به شیوه‌های مختلفی استفاده کرد اما بهترین نوع استاده از عرق بوقناق برای دیابت به شرایط بیماری و جسمانی فرد بستگی دارد. بنابراین در گام اول توصیه میشود که از آن به خود سرانه و بی رویه مصرف نکنید. بهتر است ابتدا با پزشکتان در رابطه آن و میزان استفاده مشورت کنید. اما به طور کلی استفاده از عرق یا دمنوش آن به تعداد ۱ تا ۲ استکان در روز مجاز است.
معرفی خواص درمانی گیاه بوقناق
این گیاه طبعی گرم و خشک دارد و علاوه بر توصیه‌های شنیده شده عرق بوقناق برای دیابت، خواص دیگری را نیز شامل میشود. کسب اطلاعات درباره این گیاه معجزه آسا میتواند به شما کمک کند که از فواید بی‌شمار آن برای طب سنتی بهره ببرید.
تصفیه خون و کبد
استفاده از عرق بوقناق به عنوان یک ضد سم تاثیر مستقیمی بر فعالیت‌های آنزیمی کبد دارد و باعث پاکسازی مجاری کبد میشود. به دلیل خواص گیاهی بوقناق از آن برای تصفیه خون و درمان کبد چرب نیز استفاده میشود.
همچنین میتوان از این گیاه به دلیل پاکسازی خون برای درمان خوش و شفاف سازی پوست نیز استفاده کرد. بوقناق با افزایش گلبول‌های قرمز خون در درمان کم خونی، آسم و تنگی نفس نیز موثر است و از بروز سکته قلبی و مغزی جلوگیری میکند.
دستگاه گوارش
یکی از اثرات این گیاه بهبود عملکرد سیستم گوارش میباشد. به دلیل وجود اینولین یا فیبر محلول در آب موجود در گیاه بوقناق، میتوان از آن انتظار افزایش باکتری‌های مفید روده و تغذیه آنها را داشت. بهبود عمکرد این باکتری‌ها در نهایت باعث تولید اسید چرب مفید و تقویت تحرکات روده و گوارش میشود. در نتیجه این گیاه تاثیر به سزایی در درمان یبوست و نفخ معده و روده دارد.
تاثیرات گیاه بوقناق در پیشگیری و درمان کولیت را نیز نباید نادیده گرفت. با فعال شدن کبد و تولید صفرا، این غده درون اثنی‌عشر ریخته میشود و به از بین بردن چربی‌های مضر، تری‌گلیسیریدها و کلسترول می‌پردازد. بنابراین در این زمینه نیز میتواند برای ناراحتی معده و کولیت نیز موثر باشد.
برخی دیگر از مزایای استفاده از بوقناق
- ترشح آدرنالین و کاهش استرس و عصبانیت بوسیله فعالسازی غدد فوق کلیه
- درمان ضعف عضلات قلبی
- کاهش کم خونی
- درمان سنگ کلیه و سنگ مثانه
- گاها افزایش شیر مادران
- باز کردن عروق پوستی
- تجزیه بافت چربی و کمک به لاغری
خطرات و عوارض مصرف بوقناق
واضح است که مصرف بیش از حد هر ماده دارو و گیاهی میتواند برای سلامت خطرناک باشد. به همین دلیل است که همواره بر اساس شرایط جسمانی دوز مشخصی را تعیین میکنند. تداخل دارویی این گیاه با سایر داروهای شمیایی یا مواد مصرف شده توسط فرد، گاها اثرات منفی ایجاد میکند. برخی از این موارد از جمله عوارض مصرف بی رویه یا نامناسب عرق بوقناق است:
- بوجود آمدن مشکلاتی در دفع ادرار
- کاهش بیش از حد فاشر خون و بی حالی در اثر مصرف بیش از حد
- کاهش بیش از حد سطح قند خون
- افزایش درد در دوران قاعدگی
- تداخل دارویی این گیاه با داروهای کاهش دهنده قند خون خطرناک است
- توجه داشته باشید که مصرف گیاه بوقناق در خانوم‌های باردار باعث سقط جنین میشود.
روش‌های استفاده از بوقناق
از گیاه و عرق بوقناق برای دیابت یا سایر مشکلات میتوان به شیوه‌های مختلفی استفاده کرد. اولین روش آن استفاده به صورت دمنوش میباشد. دمنوش‌های گیاهی آماده بوقناق میتواند برای عصرانه مصرف شود. در صورت نیاز خودتان از عطاری گیاه را تهیه و دمنوش آن را میل کنید.
عرق بوقناق نیز در برخی فروشگاه و مراکز پرورش این گیاه موجود است که با خرید و استفاده روزی ۲ تا نهایت ۳ استکان، از فواید آن بهره‌مند شوید. اگر میزان سطح خون بیشتر از ۲۰۰ باشد استفاده از یک استکان (۱۰۰ میلی لیتر) این عرق در هر ۴ ساعت امکان پذیر است.
همانطور که اشاره شد، استفاده از گیاه و عرق بوقناق در برخی افراد میتواند سطح قند یا فشار خون را به شدت کاهش دهند بنابراین مصرف آن با مواد شیرین همچون توت خشک یا عسل توصیه میشود.
بررسی‌های آزمایشگاهی گیاه بوقناق
بر اساس تحقیقات انجام گرفته روی این گیاه، عصاره آن را بر روی ۲ موش صحرایی آزمایش کردند تا سطح گلوکز و کلسترول خون آنها را اندازه‌گیری کنند. این موش‌ها که به دیابت مبتلا بودن پس از دوره آزمایشات با کاهش میزان قند خون و در نهایت خطر بیماری‌های قلبی عروقی ناشی از دیابت شدند. مبنع آزمایش ذکر شده
ترکیبات شیمیایی گیاه بوقناق شامل ساکارز، تانن، استیلن، فلاونوئیدها، آلکالوییدها، کومارون، ترترپنک،،سنتوپرپن، مونوترپن کپفرول، چلو راگنیک اسید، کافئین اسید، لوتئین و β—کاروتن میباشد.
موارد مصرف بوقناق در کشورهای مختلف
در برخی از کشورها از این گیاه با نام sea holly به عنوان یک گیاه زینتی در باغچه‌ها استفاده میشود. اما در بسیاری از مناطق نیز از آن به عنوان یک گیاه دارویی برای مقاصد مختلفی استفاده میگردد. به طور مثال در ترکیه از گیاه بوقناق در صنعت دارو سازی بکار میبرند. در ایران نیز اغلب اوقات به شکل دمنوش یا عرقیجات از عرق بوقناق برای دیابت بهره میبرند. در کشور اردن این گیاه را به عنوان پادزهر نیش عقرب میشناسند.
همچنین این گیاه برای بومیان آمریکای لاتین، آسیای جنوبی و شرقی و همچنین آرژانتین شناخته شده است و مصرف آن را میتوان برای کاهش التهاب و مصارف دارویی دید. از برگ یا ریشه‌های این گیاه نیز میتوان به شکل سبزیجات مصرف کرد و در تهیه غذا استفاده نمود.
کلام آخر
در این محتوا با بررسی خواص عرق بوقناق برای دیابت و سایر خواص آن سعی کردیم تا شما را با این گیاه پرخاصیت آشنا کنیم. قاعدتا درمان طبیعی بوسیله گیاهان از رویکردهای با ارزش پزشکی است و بدین وسیله میتوان عوارض دارویی را به حداقل رساند.
در انتها به سخنی از ابوعلی سینا پزشک برجسته ایرانی اشاره می‌کنیم که میگوید:”هر چیزی کمش دارو است، متوسطش غذا است، و زیادش سم است حتی محبت کردن” پس در نتیجه استفاده بیش از حد و بی‌رویه از گیاهان دارویی نیز کار اشتباهی است. درصورتی که به دیابت مبتلا هستید، بهتر است برای استفاده عرق بوقناق و نحوه مصرف آن از پزشک خود مشورت بگیرید.
امیدواریم از این محتوا لذت برده باشید. لطفا تجربیات خودتان را درباره گیاه و عرق بوقناق با ما به اشتراک بگذارید. پیشنهاد میکنم از بخش تجهیزات پزشکی و کنترل دیابت سایت ما بازدید نمایید و سایر محتواها را از بخش مقالات و تازه‌های پزشکی پیگیری نمایید.
