یکی از سوالات رایج حیطه پزشکی، این است که برای پوکی استخوان چی بخوریم ؟ اما باید در نظر داشته باشید که برای درمان پوکی استخوان باید علت آن را جستجو کنید. گاهی دیده شده که افراد بطور مادرزادی با پوکی استخوان زاده میشوند. گاهی علت پوکی استخوان ژنتیکی است و در افرادی که حاصل ازدواج فامیلی هستند بیشتر بروز میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اینکه برای پوکی استخوان چه بخوریم و علت و درمان پوکی استخوان چیست با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید ...
پوکی استخوان چیست؟
قبل اینکه به فکر این باشید که برای پوکی استخوان چی بخورید؛ بهتر است با با این بیماری بیشتر آشنا شوید. در این بیماری فرد مبتلا، به دلیل از دست دادن بافت استخوانی و کم شدن تراکم استخوانهایش، دچار مشکلاتی میشود. عمدهی این مشکلات شکستگی و ترک خوردن دردناک اسکلت بدن است. یافتن علت پوکی استخوان همان قدر مهم است که درمان به موقع آن اهمیت دارد.
افراد مبتلا به این بیماری، از نظر شکستگی و ترک خوردگی در ناحیهی لگن، ستون فقرات، دست و پاها بسیار مستعد هستند. این بیماری بیشتر در افراد مسن بخصوص بانوان دیده میشود. اصلیترین علت پوکی استخوان، عدم مصرف کلسیم کافی در سنین پایین است که در دراز مدت منجر به ایجاد این بیماری میشود. پس یکی از جوابهایی که در قبال پرسش برای پوکی استخوان چی بخوریم؛ مصرف کلیسیم کافی در سنین کم است.
علت پوکی استخوان چیست؟
از نظر علمی یکی از دلایل این بیماری را میتوان عدم تعادل بین تشکیل بافت استخوانی جدید و جذب استخوان قدیمی تلقی کرد. این مورد زمانی ایجاد میشود که بدن فرد نتواند بافت استخوانی جدید را سنتز کند و یا نتواند بافت قدیمی را جذب کند.
کلسیم و فسفات دو عنصر مهم در روند استخوان سازی در بدن هستند. این دو ماده بیشتر در دورهی جوانی قابل سنتز هستند. البته که این مادهها علاوه بر استخوان سازی، در عملکرد قلب و مغز ضروری هستند. حالا اگر بدن با افت شدید این دو ماده رو به رو شود، برای حفظ عملکرد ارگانهای حیاتی مثل قلب و مغز، شروع به جذب کلسیم و فسفات از استخوانها میکند در نتیجه استخوانها تحلیل رفته و تراکم آنها کم میشود. اگر بدن نتواند این کمبود را جبران کند؛ پوکی استخوان در فرد ایجاد میشود.
پوکی استخوان مثل بیماریهای ویروسی نیست که به یکباره بدن را درگیر کند و علائمش بروز کند. این تحلیل رفتن استخوانهای در بازه زمانی بلندی اتفاق میافتد. گاهی بیمار متوجه این اختلال در خودش نیست تا زمانی که با شکستگیهای پی در پی رو به رو میشود.
چرا پوکی استخوان در زنان نسبت به مردان رایجتر است؟
در زنان به دلیل نبود و کمبود هورمون استروژن بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان هستند. دیده شده که بانوان اولین علائم پوکی استخوان را حدودا از سن ۶۰ سالگی تجربه میکنند. بانوان به دلیل یائسگی و فقدان استروژن در بدن، در دستهی افرادی با ریسک بالای ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند.
علاوه بر هورمون و دورههای قاعدگی، عامل مهم ویتامین D نیز در بانوان کم دیده میشود. افرادی که تمایلی به مصرف ویتامین D ندارند و از آفتاب گرفتن دوری میکنند، در معرض پوکی استخوان قرار میگیرند.
یکسری علتهای نادری وجود دارد که رایج نیستند ولی میتوانند علت پوکی استخوان باشند. برای مثال افراد مبتلا به سندروم کوشینگ ( مصرف بیش از حد کورتیو استروئید به منظور کنترل بیماری صرع )، مبتلایان به بیماریهای غدد؛ سرطان استخوان، افرادی که از داروهای خاص استفاده میکنند، در ابتلا به پوکی استخوان مستعد هستند.
ولی در کل یکسری از بانوان بیشتر از سایرین در خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند که در ادامه بیشتر به آنها خواهیم پرداخت:
- خانمهایی با جسهی ریزتر و استخوانبندیهای کوچکتر.
- زنانی که زودتر از موعد یائسه شده و یا دورهی پریودی یا قاعدگی آنها بیشتر از حد نرمال طول میکشد.
- خانمهایی که سیگار و الکل مصرف میکنند.
- بانوانی که رژیم غذایی درستی ندارند و در کنار این سبک زندگی ناسالم، داروهای خاص استفاده میکنند و یا به بیماریهای خاص مبتلا هستند.
- افرادی که سابقهی ابتلا به آرتریت روماتوئید دارند.
- خانوادههایی که پوکی استخوان در آنها ارثی است.
پوکی استخوان چه علائمی دارد؟
برای درمان پوکی استخوان باید علائم را دقیق بررسی کنید تا درمان به موقع آغاز شود در غیر اینصورت، شکننده شدن استخوانها باعث اختلال در عملکرد روزمره خواهد شد. چون پیشرفت این بیماری در بازه زمانی بسیار بلندی است، ممکن است فرد از تحلیل رفتن بنیهی استخوانهایش اطلاعی نداشته باشد؛ به همین دلیل باید سبک زندگی سالم را پیش بگیرد تا دیرتر به این مشکل دچار شود. در ادامه به علائم این بیماری خواهیم پرداخت که ممکن است آنها را تجربه کرده باشید:
۱. شکستگی در اثر ضربهی جزئی و آرام
شکستگی در اثر زمین خوردنهای شدید و یا سقوط میتواند تا حدودی نرمال باشد ولی اگر فرد در اثر یک آسیب جزئی مثل افتادن آرام از تختی با ارتفاع استاندارد و یا کوتاه، دچار شکستگی شود؛ باید به تراکم استخوانش شک کرد. شکستگی در لگن و مهرهها در این موارد بسیار دیده میشود. عمدتا این نوع آسیب دیدگی، جزئی نیست بلکه دردناک و بازه زمانی درمانش بسیار طولانیتر از حد معمول است و گاهی اصلا بهبود پیدا نمیکند.
۲. درد کمر و خمیده شدن قامت
این مورد به دلیل این است که مهرههای ستون فقرات تحلیل رفته و تحمل وزن بدن را ندارد و در برابر شکستگی مقاومت کرده و کم کم فرد حالت خمیده و اصطلاحا دولا به خود میگیرد. این خمیده شدن به مرور باعث له شدگی و ساییده شدن مهرههای کمر میشود و در اثر کوچکترین ضربهای شکستگی شدید ایجاد میشود.
این مورد در موارد حاد، باعث سختی در تنفس میشود چون خمیده شدن بدن باعث شده که ریههای شما فضای کمتری برای پر کردن هوا داشته باشد.
درمان پوکی استخوان چگونه میسر میشود؟
درمان به موقع پوکی استخوان بسیار حائز اهمیت است. روشهای درمان در ادامهی مطلب بیان میشود که تا به امروز کمک کننده بوده است:
۱. مصرف دارو
داروهایی که ضد التهاب هستند مثل داروهای غیر استروئیدی، تسکین دهندههای درد، داروهای موضعی مثل پمادها و ویتامینهایی مثل ویتامین D میتوانند تا حدودی در کنترل و درمان پوکی استخوان موثر باشند.
۲. هورمون تراپی
این یک روش درمان جایگزین است. در این روش از جایگزینی هورمون استروژن استفاده میشود. این درمان در افرادی که در دورهی بعد از یائسگی هستند موثر واقع شده است. یکی دیگر از هورمونهای موثر در درمان کلسیتونین است که به صورت اسپری به داخل بینی استفاده میشود. این دارو باعث افزایش ساخت استخوان و تراکم استخوان میشود.
۳. مگنت تراپی (PMT)
در این روش یک میدان مغناطیسی ایجاد میشود که التهاب در بدن کم و سرعت بهبودی افزایش پیدا کند و به مرور تراکم استخوان افزایش پیدا میکند. این روش درمان یک دورهی توان بخشی است که در کنار استخوان میتواند آسیب دیدگی غضروفی را جبران کند.
۴. رژیم غذایی
رژیم غذایی راحتترین روش برای درمان و پیشگیری است. سبک زندگی سالم بسیار تاثیر گذار است. باید افراد در طول روز از چک لیست تغذیهی زیر استفاده کنند تا درمان و پیشگیری صورت بگیرد:
- مصرف محصولات لبنی کم چرب
- سبزیجات با برگهای تیره
- مواد غذایی حاوی کلسیم
- ماهی و غذاهای دریایی
- ویتامین دی
- استفاده از نور آفتاب
- زرده تخم مرغ
کلام آخر
ممنون که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. در این مقاله به علت پوکی استخوان و درمان پوکی استخوان اشاره کردیم. اگر در این زمینه اطلاعاتی دارید با ما به اشتراک بگذارید اگر در این رابطه تجربهای دارید برای ما بنویسید. پیشنهاد میکنم از بخش تجهیزات پزشکی و کنترل دیابت سایت ما بازدید نمایید و سایر محتواها را از بخش مقالات و تازههای پزشکی پیگیری نمایید.