درمان فوری کمبود پتاسیم و عوارض آن

درمان فوری کمبود پتاسیم برای موارد بحرانی مسئله‌ای است که بسیاری از بیماران به آن توجهی ندارند و هیپوکالمی بطور کلی یک بهم ریختگیالکترولیتی ناشناخته در بدن است. ناشناخته از نظر آنکه افراد معمولی نمیدانند که باید برای کمبود پتاسیم چی بخوریم و علت کمبود پتاسیم چیست. برای بررسی بیشتر در زمینه‌ی هیپوکالمی و درمان فوری کمبود پتاسیم با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.

کمبود پتاسیم خون یا هیپوکالمی چیست ؟

کمبود پتاسیم یا افت پتاسیم در خون یک مسئله‌ی بسیار مهم و جدی است که اگر به موقع درمان نشود مانند هیپوناترمی میتواند منجر به مرگ و اغما شود. هیپوکالمی به این معناست که فرد در بدن خون به میزان کافی پتاسیم ندارد. پتاسیم از الکترولیت‌های حیاتی بدن است که با تغذیه جذب بدن میشود وقتی فرد، معمولا فرد سالمند از رژیم غذایی درستی برخوردار نباشد؛ دچار افت پتاسیم خون می‌شود.

گاهی صرفا تغذیه نادرست نیست که باعث ایجاد هیپوکالمی شده بلکه ممکن است فرد به دلیل استفراغ و اسهال مکرر، دچار افت ناگهانی پتاسیم در خون شود. در کل پتاسیم یکی از ماده‌های معدنی حیاتی در بدن است که در تنظیم انقباض عضلانی، ارسال سیگنال‌های عصبی و تنظیم مایعات در بدن نقش مهمی را ایفا میکند.

پتاسیم سطح الکتریکی سلول را در بدن در تعادل نگه میدارد و وقتی سطح پتاسیم در بدن افت میکند؛ سلول‌هایی که فعالیت‌های الکتریکی بالایی دارند؛ مثل سلول‌های ماهیچه‌ای، قلب و عصبی تحت الشعاع قرار میگیرد فعالیتشان کند و مختل میشود.

علت کمبود پتاسیم در بدن چیست ؟

همانطور که گفته شد پتاسیم عنصری نیست که در بدن ساخته شود بلکه باید از طریق سیستم گوارش و تغذیه وارد بدن و جذب شود. پس اصلی‌ترین علت افت سدیم در خون، تغذیه‌ای با منابع پتاسیمی کم است. عواملی که سبب کمبود پتاسیم میشوند به شرح زیر هستند:

1. تغذیه‌ی نادرست با منابع پتاسیمی کم
2. استفاده از دارو‌ها و مواد غذایی ملین
3. عمل جراحی ایلئوستومی ( باز کردن دیواره شکمی طی جراحی روده )
4. اسهال
5. استفراغ بیش از حد
6. بالا رفتن سطح آلدسترون
7. سطوح کم منیزیم در بدن
8. داروهای دیورتیک
9. افزایش سطح کورتیکواستروئید
10. اسیدوز لوله‌ای کلیوی

عوارض و علائم کمبود پتاسیم

تشخیص کمبود پتاسیم در خون با یک تست خون روتین قابل اندازه‌گیری است که عوارض و علائم کمبود پتاسیم در بدن به شرح زیر است:

• توهم
• افسردگی
• ضعف و گرفتگی در عضلات و ماهیچه‌ها
• کم خونی شدید که منجر به از حال رفتن بیمار می‌شود.
• ادرار بیش از حد
• احساس نیاز به نوشیدن آب بصورت مداوم و مکرر
• حالت تهوع و استفراغ
• مور مور شدن یا بی حسی در بدن
• گرفتگی شکم
• یبوست
• نفخ

برای کمبود پتاسیم چی بخوریم ؟

نیاز پتاسیم روزانه در مردان بالغ ۳۴۰۰ میلی گرم و زنان بالغ ۲۶۰۰ میلی گرم است. این میزان گفته شده باید از طریق تغذیه جذب بدن است. در ادامه به مواد غذایی که حاوی پتاسیم هستند اشاره خواهیم کرد:

1. حبوبات : لوبیا سفید، عدس، لپه منابع سرشار از پتاسیم هستند در حدود نیم فنجان از آنها ۶۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد.
2. ماست : ماست بدون چربی ۵۷۹ میلی گرم پتاسیم دارد توصیه میشود در صبحانه، سالاد و کنار غذا از ماست کم چرب و پروبیوتیک استفاده کنید.
3. برنج قهوه‌ای
4. پرتقال: پرتقال علاوه بر ویتامین C و اسید فولیک، ۳۵۵ میلی گرم در هر یک لیوان آب از این میوه، پتاسیم دارد.
5. موز: یک عدد مور متوسط بیش از ۴۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد و از قدیمی‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای برای جبران کمبود پتاسیم است.
6. اسفناج
7. کلم بروکلی
8. شیر کم چرب: هر فنجام شیر کم چرب ۳۸۲ میلی گرم پتاسمی دارد. اگر اهل مصرف شیر نیستید میتوانید آن را به اسموتی و بستنی اضافه کنید و مصرف کنید.
9. برگه زرد آلو : هر ۱۰ عدد آلو خشک حاوی مقادیر زیادی پتاسیم است که میتواند تراکم استخوانی شما را تقویت کند.
10. سیب زمینی : یک عدد سیب زمینی ۶۴۹ میلی گرم پتاسیم دارد که علاوه بر پتاسیم، فیبر و بتاکاروتن هم دارد که بصورت کبابی، سرخ شده و پوره قابل مصرف است.
11. گوجه فرنگی : آب گوجه فرنگی ۴۰۰ میلی گرم پتاسیم دارد.

درمان فوری کمبود پتاسیم

۱. درمان وریدی کلسیم

وقتی سطح پتاسیم خون به حد خطرناکی کاهش پیدا میکند، تزریق وریدی کلسیم یکی از اولین راه‌های درمان است. سطح بالای پتاسیم به قلب آسیب میرساند پس از تزریق کلسیم استفاده میشود تا عضلات قلب تقویت شود و کلسیم به جذب پتاسیم کمک خواهد کرد و در این شرایط آریتمی قلبی نخواهیم داشت.

۲. تزریق انسولین

انسولین یک هورمون مهم در پانکراس است. وقتی در بدن به اندازه کافی وجود داشته باشد؛ منجر به جذب پتاسیم توسط سلول‌های خونی می‌شود. پس تزریق انسولین پتاسیم را به داخل سلول‌ها وارد میکند.

۳. سالبوتامول

داروی سالبوتامول یک داروی برون ریز است که از داروهای آسم میباشد. این دارو باعث فعالیت پمپ‌های سدیم پتاسیم در عضلات میشود پس جذب سدیم در سلول افزایش پیدا میکند.

کلام آخر

ممنون که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. در این مقاله به درمان فوری کمبود پتاسیم و هیپوکالمی پرداختیم.  اگر این مطلب برایتان مفید بوده است؛ نظراتتان را برایمان بنویسید. اگر در این زمینه اطلاعات دارید با ما به اشتراک بگذارید. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاهده مقالات بیشتر از وبلاگ و تازه‌های پزشکی سایت ما بازدید کنید. برای اطلاعات بیشتر از سایت انجمن توسعه سلامت مهر پارسی دیدن کنید.