علائم بیماری موکور یا بیماری قارچ سیاه بسیار واضح است و فورا باید تشخیص داده شود در غیر این صورت منجر به مرگ آنی میشود. بیماری قارچ سیاه یا موکورمایکوزیس یا در اصطلاح پزشکی موکور یک بیماری بسیار خطرناک و عفونی است که اگر درمان درست این بیماری صورت نگیرد؛ فرد خواهد مرد و هر نوع درمانی غیر از درمان تخصصی موکور؛ این بیماری را تشدید میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه‌ی علائم بیماری موکور و اینکه آیا قارچ سیاه واگیر دارد، با تیم تولید محتوای انجمن توسعه سلامت مهر پارسی همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید ...
قارچ سیاه یا موکور چیست ؟
قارچ سیاه یا در اصطلاح پزشکی و آزمایشگاه، موکورمایکوزیس که به اختصار موکور نام دارد، یک بیماری عفونی قارچی بسیار جدی است که به سرعت میتواند در بیماران منجر به مرگ شود. این عفونت قارچی بسیار نادر است . افرادی که عمدتا سیسستم ایمنی ضعیفی نسبت به سایرین دارند، توان کمتری برای مبارزه با این بیماری دارند. این بیماری بخش‌های مختلفی از بدن را درگیر میکند مثل مغز، سینوس‌ها، ریه، چشم و گوش و … که به سرعت عملکرد این اندام‌ها را به کل از بین میبرد و به نقاط دیگر میرود.
افراد معمولا با مصرف غذای آلوده به هاگ‌های سنجاقی شکل این قارچ و یا تنفس قارچ سیاه میتوانند به این بیماری مبتلا شوند. وقتی بیماری در قسمتی از بدن خود زخم داشته باشد این قارچ خودش را به آن زخم رسانده و فورا تکثیر میشود.
آیا قارچ سیاه واگیر دارد ؟
جواب به این سوال بصورت قاطعانه خیر است. این بیماری نمیتواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
چه کسانی مستعد ابتلا به موکور هستند؟
افرادی که بطور کلی سیستم ایمنی ضعیفی دارند احتمال ابتلا به بیماری قارچ سیاه در آنها بیشتر است. معمولا موارد زیر ریسک فکتور‌های موکور هستند:
- افرادی که سو تغذیه دارند.
- افرادی که پیوند عضو داشته‌اند.
- افراد مبتلا به سرطان خون، لوسمی، کم خونی داسی شکل و بدخیمی‌های خونی و …
- افرادی که سابقه ابتلا به لنفوم دارند.
- افرادی که سابقه مصرف مواد مخدر تزریقی دارند.
- افرادی که تعداد گلبول سفید‌هایشان در یک بازه طولانی مدت، از حد معمول کمتر است (نوتروپنی )
- افرادی که به دیابت کنترل نشده مبتلا هستند.
- افرادی که در بازه طولانی مدت از داروهای کورتیکواستروئید‌ها استفاده میکنند.
- افرادی که مدت زیادی در بیمارستان بستری بوده‌اند.
- افرادی که سابقه ابتلا به سرطان ریه دارند.
- افرادی که بصورت مکرر و طولانی مدت دچار عفونت‌های تنفسی هستند.
علائم بیماری موکور
علائم بیماری موکور بستگی به محل بروز و تکثیر این قارچ دارد. اما بطور کلی علائم بیماری قارچ سیاه به شرح زیر است:
- تورم یک طرف صورت و چشم‌ها
- سردرد
- گرفتگی بینی و سینوس
- بروز ضایعات سیاه رنگ که به سرعت در سراسر قسمت فوقانی بدن مثل دهان و بینی رشد میکند.
- تب
- دشواری در تنفس و درد در قفسه سینه هنگام تنفس
- خلط خونی
- زخم تکه‌ای حساس با مرکزیت رنگ تیره
- اختلال در خون رسانی به اندام و بافت و تشکیل لخته‌های خونی
- تغییر وضعیت روانی در فرد و بروز کما و کاهش سریع هوشیاری
انواع بیماری قارچ سیاه
۱. پوستی
هاگ‌های سنجاقی شکل قارچ سیاه باید از طریقی وارد بدن شوند تا رشد کنند. رایج‌ترین نوع ورود این قارچ‌ها به بدن بیمار، پوست است که اولین سد مقاومتی بدن است. وقتی روی پوست به هر دلیل زخم بازی وجود داشته باشد و یا افرادی که دچار سوختگی‌های گسترده شده‌اند در معرض قارچ سیاه قرار بگیرند احتمال ابتلا به موکور بسیار افزایش پیدا میکند.
۲. سینوس
سینوس یک محل مناسب برای رشد موکوری است که بصورت تنفسی خودش را به بدن رسانده باشد که درگیر شدن سینوس با موکور خیلی سریع میتواند رینوس مغزی ایجاد کند. بروز موکور در سینوس در افرادی که دیابت کنترل نشده دارند و افرادی که پیوند کلیه انجام داده‌اند هم شایع است.
۳. ریوی
شایع‌ترین نوع موکور ریوی است که شش‌ها را درگیر میکند. موکور یکی از عوارض بلند مدت سرطان ریه است چون ریه مستعد دریافت هر نوع عفونتی در هنگام سرطان را دارد. افرادی که پیوند اعضا و پیوند مغز استخوان هم انجام داده‌اند مستعد ابتلا به موکور ریوی هستند.
۴. دستگاه گوارش
شایع‌ترین نوع موکور در نوزادان نارس و کم وزن، نوع گوارشی است که معده و روده با موکور درگیر است. کسانی که در بزرگسالی هم جراحی‌های گوارش داشته اند و آنتی بیوتیک و داروهای گوارشی مصرف میکنند هم مستعد ابتلا به موکور گوارشی هستند.
موکور چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص موکور میتوان از مایع ریه، خون، سرم، پلاسما و ادرار نمونه برداری کرد. اما دقیق‌ترین روش برای تشخیص بیماری قارچ سیاه نمونه برداری مستقیم از موضع سینوس، زخم، بینی و … است . اما به طور کلی در صورت مشاهده‌ی گره، حفره، هاله در رادیولوژی و تصویر برداری میتوان به موکر شک کرد.
بطور کلی موکور در بافت نکروز قابل مشاهده و قابل تشخیص است. این ارکانیسم بافت شکننده‌ای دارد و باید در صورت نیاز مورد ریخت شناسی قارچی برای جنس و گونه قرار بگیرد.
درمان موکور چیست ؟
روند درمان موکور بسیار به زمان تشخیص آن بستگی دارد. هر درمانی غیر از داروهای مخصوص موکور میتواند تهاجم این عارضه را بیشتر کند و رشدش را سریعتر کند. اولین اقدام در درمان موکور استفاده از آمفوتریسین بی بصورت وریدی به مدت ۱۴ روز است که اگر مرحله‌ی بیماری خیلی پیشرفته باشد، ممکن است نیاز باشد این دارو بیشتر از ۱۴ روز مصرف شود. در کنار دارو از اکسیژن هایپرباریک هم استفاده میشود تا توانایی نوتروفیل‌ها برای مبارزه با قارچ سیاه افزایش پیدا کند.
بعد از تمام شدن مرحله‌ی دارویی باید توپ قارچی با جراحی قارج شود تا عود مجدد صورت نگیرد. این جراحی بسیار سنگین است و حتی اگر نیاز باشد، ممکن است حفره بینی، بخشی از مغز، چشم و … تخلیه و کامل برداشته شود.
کلام آخر
ممنون که تا انتهای مطلب با ما همراه بودید. در این مقاله به علائم بیماری موکور و اینکه درمان موکور چیست پرداختیم. اگر این مطلب برایتان مفید بوده است؛ نظراتتان را برایمان بنویسید. اگر در این زمینه اطلاعات دارید با ما به اشتراک بگذارید. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاهده مقالات بیشتر از وبلاگ و تازه‌های پزشکی سایت ما بازدید کنید. برای اطلاعات بیشتر از سایت انجمن توسعه سلامت مهر پارسی دیدن کنید.
